مدل سازی پاسخ ریحان (ocimum basilicum l.) به تنش های توأمان شوری و کمبود نیتروژن

شوری و کمبود مواد غذایی به ویژه نیتروژن، دو عامل مهم کاهش دهندۀ محصول در مناطق خشک و نیمه خشک می باشند. هدف از این پژوهش، مدل سازی پاسخ گیاه ریحان به تنش های توأمان شوری و کمبود نیتروژن بود. بدین منظور، مدل های تعدیل یافته لیبیگ- اسپرینگل (ls) و میچرلیخ- بال (mb) و همچنین مدل های اشتقاقی از ترکیب مدل میچرلیخ- بال برای تنش مواد غذایی و مدل های ماس و هافمن (31)، ون گنوختن و هافمن (36)، دیرکسن و آگوستین (17) و همایی و همکاران (23) برای تنش شوری ارائه و مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش ها در 4 سطح مختلف شوری شامل 175/1، 3، 5، و 8 دسی زیمنس بر متر و چهار سطح کود نیتروژن شامل صفر، 50، 75 و 100 درصد نیاز کودی در 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد به ترتیب مدل های اشتقاقی mb و ماس و هافمن (9/4= rmse)، mb و ون گنوختن و هافمن (4/5= rmse) و همچنین mb و همایی و همکاران (0/7= rmse) بهترین انطباق را با داده های اندازه گیری شده دارند. همچنین عملکرد نسبی برآورد شده برای سطوح شوری آب آبیاری، به وسیله مدل تعدیل یافته ls  (6/4= rmse) در مقایسه با مدل mb نتایج رضایتبخش تری دارد (9/5= rmse)، لیکن در سطوح نیتروژن خاک و اثرات متقابل شوری و نیتروژن، مدل تعدیل یافته mb (3/10= rmse) نتایج رضایتبخش تری نسبت به مدل ls (4/14= rmse) دارد. بنابراین، توصیه می شود به جای مدل تعدیل یافته mb و ls از مدل های پیشنهادی در این پژوهش استفاده شود.